Szlak Templariuszy i Joannitów

„Szlak Templariuszy i Joannitów”

Jak znaleźli się Templariusze na naszych terenach?

Około roku 1230 Henryk Brodaty odzyskał na powrót utracone wcześniej tereny, gdzie na granicy zachodniej i północnej osadził Rycerzy Świątyni- templariuszy tworząc ich komandorie w Leśnicy, Chwarszczanach i Tempelhof. W 1232r. książę wielkopolski Władysław Odonic, do dwóch wsi, jakie już posiedli Templariusze nad Myślą tj. Oborzany i Dargomyśl dołożył wieś Krześnicę i tysiąc łanów ziem. (Źródło: Karty z Dziejów Dębna).

Kolor szlaku – czerwony, liniowy

Przebieg trasy: Namyślin (0km), Chwarszczany (7,20km), Dargomyśl (10,20 km), Dębno (16,60 km), Mostno (22 km), Więcław (25 km), Barnówko (28 km), Dolsk (33,50 km), Pszczelnik- pomnik lotników litewskich (40,50km).
Długość: 40,50 km

Nawierzchnia szlaku: asfalt, bruk, drogi gruntowe, dukty leśne.

• Mapa szlaku  (JPG, 199KB)

Warto zobaczyć:

NAMYŚLIN - miejscowość położona w sąsiedniej gminie Boleszkowice. Wieś o wczesnośredniowiecznej metryce, wchodząca dawniej w skład klucza chwarszczańskiego. Od XIX wieku do lat 70 siedziba nadleśnictwa państwowego, administrującego rozciągającym się po Odrę kompleksem leśnym.

W Namyślinie znajduje się neogotycki kościół zbudowany w latach 1903 - 1904 na miejscu XVII-wiecznej świątyni o konstrukcji ryglowej. Nad rzeką Myślą działa mała elektrownia wodna.

CHWARSZCZANY- wieś, dawna siedziba komandorii templariuszy, a później joannitów. znajduje się tu jeden z najbardziej tajemniczych polskich zabytków - kaplica zakonu templariuszy z początku XIV w. (zwiedzanie za zgodą proboszcza parafii w Sarbinowie).

Obok kaplicy  można zjeść i odpocząć w stylowej karczmie. Miejscowość przecina rzeka Myśla, nad którą znajduje się elektrownia wodna. Ciekawe strony internetowe: www.chwarszczany.pl, www.templariusze.org.

DARGOMYŚL - jedna z najstarszych osad na terenie gminy Dębno, której pierwsza nazwa w naszym rozumieniu oznaczała miejsce gdzie było dużo lisów. Na kartach historii pojawia się po raz pierwszy w dokumencie księcia wielkopolskiego Władysława Odonica.

W 1232r. miejscowość znalazła się we władaniu templariuszy do chwili, kiedy Papież Klemens V zabrał się za kasatę templariuszy; wtedy ich dobra przeszły w ręce joannitów, w tym Chwarszczany i Dargomyśl. Dziś w miejscowości zobaczyć można późnoromański kościół, zbudowany ok. 1260r., prawdopodobnie z Fundacji chwarszczańskich templariuszy.

W czasie remontu świątyni w 1898 r. dobudowano drewniany chór oraz założono nowy drewniany sufit. W kościele znajduje się bardzo cenny dzwon, który w górnej części płaszcza - tuż przy czapie -ma wypukły napis dużymi literami tzw. majuskułą "O królu chwały przyjdź z pokojem". W Dargomyślu znajduje się tu również zabytkowa elektrownia wodna i młyn (doskonała na letni wypoczynek nad rzeką Myślą).

W odległości około 2,5 km na wschód wsi, w lesie leży JEZIORO DUSZATYŃ. Do dyspozycji turystów jest plaża, pomost, zadaszenia i ławostoły oraz plac zabaw dla dzieci. Istnieje również możliwość zorganizowania ogniska. Wokół jeziora biegnie ścieżka dydaktyczna „Nasze drzewa”. Nad jeziorem znajduje się zabytkowa leśniczówka o konstrukcji ryglowej z 1910 r.

DĘBNO – miasto, siedziba władz miejskich i gminnych. Od 1232r. Dębno było w posiadaniu zakonu templariuszy (nadanie śląskiego księcia Henryka Brodatego). Templariusze swoim zwyczajem i na chwałę bożą w każdej wsi budowali świątynię. Pierwszy kościół zbudowali w XIII w., który następnie przebudowała żona margrabiego Jana na Kostrzynie - Katarzyna Brunszwicka.

Od 1320 do 1538r. Dębno było w posiadaniu Joannitów. Zabytki warte uwagi to: Kościół p.w. Św. Ap. Piotra i Pawła, wille z XIX wieku wzdłuż ulicy Mickiewicza (odrestaurowany budynek Biblioteki Publicznej) oraz ul. Baczewskiego, kamienice z przełomu XIX i XX w. przy ul. Armii Krajowej. W mieście odpocząć można nad Jeziorem Lipowo, które otoczone jest parkiem miejskim. W okresie letnim działa tu strzeżone kąpielisko oraz wypożyczalnia sprzętu wodnego.

MOSTNO - początki wsi sięgają 1771r., kiedy to została założona tu smolarnia. Tu najczęściej mają swój początek spływy kajakowe rzeką Myślą. W pobliżu głaz narzutowy.

WIĘCŁAW - miejscowość powstała jako cegielnia w II połowie XIX w. W pobliskim lesie znajduje się grobowiec pierwszego właściciela cegielni. Przed wojną była tu fabryka zbrojeniowa, do której prowadziła zniszczona obecnie bocznica kolejowa ze stacji Barnówko.

BARNÓWKO - dawna osada słowiańska. W 1317 r. miejscowość miała prawa miejskie, które w 1608r. zostały utracone. W Barnówku znajduje się zabytkowy park z drugiej połowy XVIII w., w którym rosną m.in.: dwa dęby „Guślarze”, sokora chińska, choina kanadyjska. Miejscowość jest zagłębiem rybnym; w tutejszych stawach hoduje się głównie karpie.

Znajduje się tu też tzw. „ekspedyt kolejowy”, z którego odprawiane są cysterny z wydobywaną w okolicy ropą naftową i gazem. Można tu odpocząć w pokojach gościnnych i gospodarstwie agroturystycznym oraz skorzystać z przejażdżki konnej.

DOLSK – w XIX wieku był jednym z największych majątków w okolicy. W miejscowości odpocząć można nad przepięknymi jeziorami ukrytymi wśród pól i lasów. Jezioro Postne leży na południe od Dolska, powierzchnia jeziora wynosi 51.4 ha.

Jezioro Dolskie (pow. 32.4 ha) od północy przylega do wsi. Można tu zatrzymać się na stanicy rowerowej. W Dolsku podziwiać można szereg zabytków (opisane w Szlaku Humboldta), posilić się i odpocząć w gospodarstwie agroturystycznym.

PSZCZELNIK – wieś położona na granicy gminy Dębno i gminy Myślibórz.  Na wschód od drogi krajowej nr 23, w lesie znajduje się pomnik lotników litewskich z 1936r.

Corocznie, w rocznicę katastrofy dwóch pilotów (lipiec) odbywają się tu uroczystości upamiętniające tych bohaterów narodowych Litwy. W 2008 roku w uroczystości udział wzięli prezydenci: Polski - Lech Kaczyński i Litwy - Valdas Adamkus. Niedaleko pomnika odnajdziemy małe muzeum - chatę litewską (przeniesioną z Litwy w 1989r.). W pobliżu miejscowości można również odpocząć nad Jeziorem Zielin.

Opis trasy:

Wycieczkę zaczynamy w Namyślinie (początek lub koniec szlaku) w sąsiedniej  Gminie Boleszkowice. Kierujemy się cały czas drogą wojewódzką nr 127 w kierunku Chwarszczan. Po drodze mijamy stacje PKP Namyślin, rozjazd do miejscowości Gudzisz. 

Dojeżdżamy do Chwarszczan, do drogi krajowej nr 31, skręcamy w prawo, a  przy wyjeździe z miejscowości skręcamy w lewo w drogę wojewódzką nr 127 do miejscowości Dargomyśl. Przejeżdżamy przez wieś - mijając elektrownię wodną, kościół - w kierunku Dębna. Przy wyjeździe z Dargomyśla (przy cmentarzu) skręcamy w prawo do lasu. Kierując się drogą żużlową w lesie skręcamy w lewo. Po pokonaniu kilometrowego odcinka docieramy do pięknej leśniczówki nad jeziorem Duszatyń. Tu można zatrzymać się i odpocząć.

Wracamy na szlak i kierujemy się prosto. Dojeżdżamy do skrzyżowania z drogą krajową nr 23, gdzie skręcamy w lewo na drogę rowerową, która prowadzi do Dębna. Wjeżdżamy do Dębna, mijamy stację paliw, dojeżdżamy do skrzyżowania z kapliczką i skręcamy w prawo w ulicę Słowackiego.

Kierujemy się ciągle prosto, po drodze mijamy: restaurację, szkołę podstawową, XIX-wieczne budynki fabryczne, zabytkowe wille. Na końcu ulicy Słowackiego skręcamy w lewo, w brukową ulicę Baczewskiego. Mijajmy stację PKS, odrestaurowane wille, bar, dojeżdżamy do ulicy Mickiewicza; po lewej stronie znajduje się kalendarz kwietny (układany od maja do października).

Tu skręcamy w prawo w ulicę Gorzowską, mijamy przejazd kolejowy, skrzyżowanie z ulicą Poprzeczną i stadion miejski. Tu Następuje zmiana nawierzchni - droga brukowa, którą kierujemy się prosto do Mostna. Wjeżdżamy do wsi, na skrzyżowaniu skręcamy w lewo w kierunku Więcławia. Mijamy osadę Łazy, zjeżdżamy z górki i wjeżdżamy do Więcławia. Na wysokości zakładu produkcyjnego skręcamy w lewo. Na końcu miejscowości, za przystankiem autobusowym skręcamy w prawo kierując się do lasu.

Mijamy zabudowania i jedziemy prosto utwardzoną drogą leśną. Po pokonaniu ok. 1,5 km dojeżdżamy do kopalni ropy naftowej i gazu. Następuje zmiana nawierzchni, na drogę asfaltową, którą  jedziemy do Barnówka. Na skrzyżowaniu z drogą wojewódzką nr 130 jedziemy na wprost w kierunku Dolska (droga asfaltowa); w lewo centrum wsi (sklep, stawy rybne).

Wędrując w kierunku wsi Dolsk dostrzeżemy liczne eksploatowane odwierty z charakterystycznymi palącymi się „świeczkami”. Po pokonaniu ok. 6 km dojeżdżamy do miejscowości. Przy wjeździe do Dolska skręcamy w lewo do centrum. Wjeżdżamy na zielony szlak pieszy. Możemy tu odpocząć w gospodarstwie agroturystycznym, bądź nad jeziorem Dolskim.

Warto się tu zatrzymać na dłużej, aby obejrzeć ciekawe zabytki. Na skrzyżowaniu (przy sklepie) jedziemy na wprost w kierunku miejscowości Mystki. Na kolejnym rozwidleniu dróg jedziemy prosto (pod górę) drogą gruntową przez las. Po lewej stronie ciągnie się jezioro Dolskie.

Kierujemy się prosto drogą leśną, na skrzyżowaniu duktów skręcamy w prawo. Dojeżdżamy do Jeziora Zielin,  przejeżdżamy przez parking i skręcamy w lewo w kierunku miejscowości Pszczelnik. Tu dojeżdżamy do pomnika lotników litewskich, gdzie ma swój koniec lub początek szlaku.

Przydatne kontakty:

1. Pensjonat Nowy Młyn. Namyślin 46. Tel. +48 95 7170291, mobile: +48 792 616 403. www.nowymlyn.pl.
2. Oberża & Noclegi Templum. Chwarszczany 3b. mobile: +48 539 238 159, 604 273 616
3. Parafia w Sarbinowie. Tel. +48 95 7605179 (zgoda na zwiedzanie kaplicy w Chwarszczanach).
4. Mała Elektrownia Wodna w Dargomyślu. Tel. +48 957601969.
5. Nadleśnictwo Dębno. Tel. +48 957561424 (zgoda na rozpalenie ogniska nad jeziorem Dyszatyń).
6. Gospodarstwo agroturystyczne w Barnówku. Janusz Fabiańczyk. Barnówko 42/2, 74-311Różańsko. Tel. +48 95 7603118.
7. Ranczo Tanga w Barnówku (jazda konna), Barnówko 9, mobile: +48 721 324 377.
8. Nadleśnictwo Różańsko. Tel. +48 957601814 (zgoda na rozpalenie ogniska nad jeziorem Dolskim lub Zielin).