Obszary chronione

Obszary chronione na terenie gminy Dębno

Na terenie Gminy Dębno znajduje się wiele form ochrony przyrody i krajobrazu. Jednym z największych obszarów chronionych jako Rezerwat przyrody „Czapli Ostrów”. Jest to wyspa o powierzchni 16.45 ha położona na Jeziorze Ostrowieckim, pokryta wielogatunkowym lasem liściastym z bardzo liczną kolonią czapli siwej.

Kolonia znajduje się w części centralnej wyspy na starych dębach i brzozach. Na terenie wyspy gniazduje już od wielu lat para bielików. Do osobliwości rezerwatu zaliczyć można również dąb zrośnięty z trzech pni o obwodzie 585 cm oraz bluszcz o obwodzie 54 cm, pnący się po dębie. Z bogatej flory wymienić można listerę jajowatą, bluszcz pospolity, kalinę koralową.

Obszary chronione krajobrazu

Na terenie Gminy Dębno znajdują się dwa obszary chronionego krajobrazu, obszar Dębno-Gorzów oraz obszar B - Myślibórz.

Obszar chronionego krajobrazu Dębno-Gorzów

Zajmuje powierzchnie 21.893 ha, z czego 7.610 ha znajduje sie na terenie Gminy Debno, w środkowej jej części. Obiekt ten utworzono w celu zapewnienia ochrony istniejących wartości przyrodniczych i wypoczynkowo – rekreacyjnych. Na jego szczególne wartości przyrodnicze składają się: rzadka i chroniona fauna, nasienne starodrzewia sosny, dębu, olszy i lipy oraz stanowiska licznych chronionych gatunków.

Obszar chronionego krajobrazu B Myślibórz

Zajmuje powierzchnie 28.942 ha, z czego tylko 1.930 ha leży na terenie Gminy Dębno. Obejmuje on tereny chronione ze względu na wyróżniający sie krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowe ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem, a także pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych.

Pomniki przyrody

Pomnikami przyrody na terenie Gminy Dębno są pojedyncze drzewa. Wśród chronionych gatunków są: dąb szypułkowy, platan klonolistny, jesion wyniosły, grab pospolity, wiąz szypułkowy, buk zwyczajny. Łącznie na terenie gminy ustanowiono 32 pomniki przyrody.

Lipa Humboldta w Dysznie

Natura 2000

Innym rodzajem ochrony przyrody na terenie gminy jest Natura 2000. W Europejską Ekologiczną Sieć Natura 2000 został włączony obszar specjalnej ochrony ptaków (OSO) - „Ostoja Witnicko - Dębniańska” (kod obszaru: PLB 320015).

Ostoja stanowi fragment lasów położonych na północ od doliny Warty, zlokalizowanych w strefie krawędziowej doliny i na obszarze do niej przyległym oraz kompleks leśny ciągnący się po Dębno i dolinę Myśli. Obszar wyróżnia sie dużą lesistością.

Zasadnicza cześć kompleksu leśnego stanowią lasy gospodarcze, w których znajdują się liczne torfowiska mszarne. Zachodnia cześć obszaru rozcinają ekosystemy rzeki Myśli i jej dopływu Kosy. Na obrzeżach rzek o silnie meandrujących korytach znajdują się niewielkie starorzecza o różnym stopniu lądowienia i procesów torfotwórczych, a także rozległe enklawy zbiorowisk wodno-bagiennych, szuwarowych i leśnych. Na całym obszarze występują różnej wielkości zbiorniki wodne. Są to zarówno jeziora dystroficzne, jak i duże zbiorniki eutroficzne. Charakterystycznym elementem krajobrazu są torfowiska. 

Parki wiejskie

Na uwagę zasługuje też 7 zabytkowych parków wiejskich, położonych we wsiach: Barnówko, Dolsk, Dyszno, Smolnica, Grzymiradz, Ostrowiec i Warnice.

BARNÓWKO

W skład kompleksu parku wchodzą ruiny i fragmenty spalonego pałacu z 1780 r. ruiny oranżerii z 1860 r., zniszczony układ dróg i wnętrz parkowych, częściowo zachowany cenny starodrzew (dęby, klony, choiny kanadyjskie) i budynki gospodarcze z II połowy XIX w. Pod koniec XIX w. park przebudowano i poszerzono o łąki i stawy rybne zajmujące 36 ha powierzchni, z których obecnie mogą korzystać amatorzy wędkowania.

DOLSK

Park o okazałej pow. 13 ha, położony po południowej stronie Jeziora Dolskiego. Obiekt pochodzi z początku XIX w. W 1832r. utworzono pałac w stylu angielskim. W parku na uwagę zasługują cenne okazy drzew liściastych - 35 gatunków, drzew iglastych - 5 gatunków i 12 gatunków krzewów i pnączy.

Występują tu m.in. katalpa zwyczajna, jałowiec chiński, magnolia, tulipanowiec amerykański. Dużą atrakcją jest odbudowywany pałac, dawna rezydencja von Treskowów. Właściciel w przyszłości planuje również przeprowadzić odtworzenie dziewiętnastowiecznego założenia parkowego. W okresie letnim organizowane są tu plenery malarskie dla studentów poznańskiej Akademii Sztuk Pięknych.

Widok na pałac w Dolsku i polane przed pałacem

DYSZNO

Park z charakterystycznymi dużymi polami, łąką parkową i małymi stawami ozdobnymi. Do atrakcji parku należy ponad 470 starych drzew. Na uwagę zasługują cztery dęby szypułkowe w odmianie stożkowej rosnące w rzędzie równolegle do nieistniejącej ściany pałacu oraz buk pospolity odm. zwisającej.

Na terenach polnych za wschodnią granicą parku rosną imponujące okazy pomnikowe, w tym zespoły drzew pomnikowych Lipy Humboldta i Dęby Humboldta – drzewa o obwodzie o 750 cm. Na terenie parku zachował się układ dróg. W parku z inicjatywy LOP o. Dębno ustawiono kamień upamiętniający słynną postać Aleksandra von Humboldta, który mieszkał w miejscowym pałacu. Ten niemiecki przyrodnik i podróżnik był twórcą pojęcia „pomnik przyrody”.

GRZYMIRADZ

Kompleks parkowo-pałacowy składa się z XX - wiecznego dworku i przylegającego do niego parku. Na terenie obiektu zachowała się jedna droga mająca charakter alei. Pałac roku 1995 uległ znacznemu zniszczeniu podczas pożaru. W drzewostanie wyróżnia się 37 gatunków w tym 22 gatunki to drzewa liściaste, 3 gatunki to drzewa iglaste i 12 gatunków krzewów i pnączy. Najstarsze drzewa mają 230 lat.

OSTROWIEC

Park o charakterze leśno – krajobrazowym, pochodzi z 1 połowy XIX w. Zachował się czytelny układ parkowy, starodrzew, ruiny budynków gospodarczych, pałac nie istnieje. Park położony jest przy jeziorze Ostrowiec. Wśród roślinności wyróżniono 44 gatunki roślinności drzewiastej.

Wiek drzew ocenia się na 120 lat, z tym, że starodrzew liczy 220 lat. Stan zdrowotny drzew jest dobry. Zadrzewienie posiada charakter leśno - krajobrazowy, w skład, którego wchodzą lipy, dęby, wiązy, modrzewie, świerki, klony, buki i graby.

W ruinie parkowej występuje bluszcz pospolity, tworzący miejscami warte kobierce i często porastający pnie drzew. Tuż obok na drodze do Dyszna znajduje się aleja 262 dębów szypułkowych, będących pomnikiem przyrody.

SMOLNICA

Park pałacowy z 2 połowy XIX w., o powierzchni 5,3 ha, leżący w środku zabudowy wsi. Park jest dobrze zachowany, a jego granice otoczone murem. Najciekawszym akcentem architektonicznym w panoramie wsi jest pałac znajdujący się w północno-wschodniej części parku.

Obecnie właścicielem zachowanego pałacu, dwóch budynków mieszkalnych oraz przepięknego parku jest Starostwo Powiatowe w Myśliborzu w obiekcie natomiast mieści się Zespół Szkół i Placówek. Majątek w roku 1936 od rodziny żydowskiej przejęło państwo niemieckie.

Do roku 1945 pałac i park stanowiły jedną z rezydencji Georgina. Wśród roślinności na uwagę zasługuje 27 gatunków drzew liściastych 9 gatunków drzew iglastych i 24 gatunki krzewów i pnączy. W parku przeważają klony, lipy, dęby, jesiony, kasztanowce, graby. Wiek drzew szacuje się na 150-250 lat. Zadrzewienie parkowe harmonijnie zestrojone z otaczającym krajobrazem.

Pałac w Smolnicy

WARNICE

Park dworski o powierzchni 3,20 ha, powstał w XVIII w. w północno - zachodniej części zespołu folwarcznego. Warto zwiedzić obiekt ze względu na zachowane ruiny pałacu (własność prywatna) i fragmenty układu komunikacyjnego.

Na terenie parku dominują lipy, dęby, jesiony, wiązy, kasztanowce i graby. W 2013 roku przeprowadzono jego rewitalizację.  W ramach zadania wybudowano aleje parkowe, ogrodzenie, taras widokowy oraz boisko do gry w piłkę siatkową. Dodatkowo zamontowano małą infrastrukturę, w postaci nowych elementów na placu zabaw, altany, ławek oraz stojaków na rowery. Park obecnie wykorzystywany jest przez mieszkańców do wypoczynku i rekreacji.

Park w Warnicach