Szanowni Państwo, nikt z nas nie lubi podwyżek. Ja też nie, dlatego rozumiem mieszkańców i jeżeli już muszę to proponuję Radzie podwyżki podatków czy opłat na poziomie, który sprawia, że mieszkańcy naszej Gminy płacą je na najniższym poziomie w okolicy. Niestety brak zbilansowania systemu gminnej gospodarki odpadami zmusił mnie do poszukiwania bardziej efektywnej i sprawiedliwej metody naliczania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Ostatnia regulacja ceny za wywóz odpadów miała miejsce w czerwcu 2022r. czyli aż 3 lata temu.
Ustawodawca, w Ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2024 r., poz. 399 ze zm. dopuszcza 4 metody naliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w gminach:
- od ilości osób zamieszkujących nieruchomość,
- od m3 zużytej wody,
- od m2 powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego,
- za gospodarstwo domowe.
Obecnie obowiązuje metoda naliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi poprzez przemnożenie ilości osób zamieszkujących daną nieruchomość przez stawkę opłaty określoną przez Radę Miejską w Dębnie w czerwcu 2022 r. Jest to kwota 32 zł za osobę.
Opłatę tę uiszczamy za zgłoszone osoby rzeczywiście zamieszkujące nieruchomość.
Sytuacja w Gminie wygląda następująco:
- Ilość osób zgłoszonych do opłaty na dzień 31.12.2024 r. – 16 089 osób,
- Ilość osób zameldowanych na terenie gminy stan na 31.12.2024 r. – 18 292 osób.
- Różnica w ilości osób zgłoszonych do opłaty, a zameldowanych to 2 203 osób stan na 31.12.2024 r.
System obejmuje wyłącznie zabudowę mieszkaniową jednorodzinną/siedliskową oraz wielorodzinną.
Nieruchomości niezamieszkałe (np. firmy, instytucje, punkty usługowe, działalności gospodarczej) muszą podpisać indywidualne umowy z firmą wywożącą odpady wpisaną do gminnego Rejestru Działalności Regulowanej.
Z systemu wyłączone są m.in. osoby pracujące i mieszkające poza gminą, osoby wyjeżdżające w celu kontynuacji nauki, osoby przebywające w zakładach karnych, placówkach opiekuńczo-wychowawczych itp. Z roku na rok ilość osób zarówno zameldowanych jak i zgłoszonych do opłaty maleje.
Brak podwyżek i zmniejszająca się liczba osób zgłoszonych spowodowały, że koszty funkcjonowania systemu w poszczególnych latach wyniosły:
- 2021 r.: 5 263 876,41- konieczna była dopłata z budżetu Gminy w wysokości 389.871,24 zł,
- 2022 r.: 5 659 764,77 - konieczna była dopłata z budżetu Gminy w wysokości 63 714,38 zł,
- 2023 r.: 6 513 431,04 - konieczna była dopłata z budżetu Gminy w wysokości 351 422,92 zł
- 2024 r.: 7 117 553,26 zł, - konieczna była rekordowa dopłata z budżetu Gminy w wysokości 939 221,85 zł.
Na ubiegłoroczne koszty systemu gospodarki odpadami komunalnymi w 2024 r. w wysokości 7 117 553,26 zł złożyły się:
- Odbiór i transport odpadów komunalnych był realizowany przez Miejskie Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Sp. z o.o. - 2 508 086,06 zł
- Zagospodarowanie odpadów komunalnych przez Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych działający w ramach Celowego Związku Gmin CZG-12 z siedzibą w Długoszynie - 3 094 671,11 zł
- Składka CZG 12 – 115 815,00 zł
- PSZOK - 1 050 476,10 zł
- Pozostałe koszty to m. in.: wynagrodzenie pracowników, wysyłka upomnień, program PROFEKO itp.
Proponuję więc przejście na inne rozwiązanie – prostsze, które pozwoli na objęcie opłatą wszystkich osób faktycznie przebywających na terenie gminy, a nie tylko zadeklarowanych, gdyż większość nieruchomości zamieszkałych podłączona jest do sieci wodociągowej. Metoda ta jest także weryfikowalna poprzez coroczne spisy liczników.
Byłaby to zmiana dotychczasowej metody naliczania opłaty na metodę od 1 m3 zużytej wody.
Powiązanie stawki za wywóz śmieci ze zużyciem wody pozwoli uniknąć zaniżania liczby mieszkańców w deklaracjach. Każdy z nas, przez racjonalne i odpowiedzialne korzystanie z wody i jej oszczędzanie, będzie mógł obniżyć rachunki za odpady. W obecnej sytuacji zmian klimatycznych, coraz częstszych susz i wyższej temperatury jest to szczególnie ważne.
Nową deklarację będziemy składać raz w roku, a opłata naliczana będzie na podstawie średniomiesięcznego zużycia wody za poprzedni rok kalendarzowy, pomnożona przez proponowaną stawkę opłaty 14 zł/m3.
Ewentualne faktury, rachunki lub zaświadczenia od PWiK potwierdzające ilość zużytej wody dostarczane będą wyłącznie na żądanie gminy.
Do ustalenia opłaty pod uwagę brane będą dane z wodomierza głównego pomniejszone o wodę bezpowrotnie utraconą (wodomierz ogrodowy).
Dlatego też zaproponowałem w gospodarstwach posiadających wodomierz główny, ale niepodłączonych do kanalizacji sanitarnej okres przejściowy do rozpoczęcia naliczania opłaty do dnia 31 grudnia 2026 r. Z zaleceniem zamontowania wodomierzy ogrodowych do dnia 31 grudnia 2025 r., tak, by mieszkańcy mieli możliwość używania wody bez wody bezpowrotnie utraconej (ogrodowej) przez pełne 12 miesięcy, będące podstawą do wyliczenia średniego zużycia.
W przypadku nieruchomości: niewyposażonej w wodomierz, niepodłączonej do sieci wodociągowej, nabytej nieruchomości, nabycia prawa do władania nieruchomością (najem, dzierżawa), zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca (nowa nieruchomość) będzie obowiązywał ryczałt 3 m3 miesięcznie za każdą osobę zamieszkującą nieruchomość.
W zabudowie wielorodzinnej mieszkańcy rozliczani będą przez administratorów/zarządców na podstawie wskazań z wodomierza z danego lokalu mieszkalnego.
Opłata w oparciu o zużycie wody określa maksymalną wysokość opłaty jaką może ponieść gospodarstwo domowe i nie może wynieść więcej niż 7,8% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem za gospodarstwo domowe, zgodnie z obwieszczeniem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w sprawie przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem, ogłoszonego w poprzednim roku kalendarzowym. Jest to obecnie kwota 208,90 zł, która po ogłoszeniu przez GUS, ulegnie zmianie 01.04.2025 roku.
Proponowany termin wprowadzenia zmian 01.07.2025 r.
Wzrastająca ilość odpadów jest problemem większości gmin. Koszty ich utylizacji rosną. Chciałbym uszczelnić wywóz odpadów z gmin sąsiednich czy z zagranicy na nasz PSZOK, gdyż wszyscy jako mieszkańcy płacimy za ich utylizację. Wiem, że nie ma idealnej metody, ale tę metodę uważam za najbardziej sprawiedliwą dla mieszkańców, którzy dotychczasowe opłaty uiszczali solennie.
Wojciech Czepułkowski