Oddychamy od chwili narodzin. Z każdym oddechem wciągamy do płuc pół litra powietrza. Dziennie wdychamy około 16 kg powietrza. To kilkakrotnie więcej, niż wypijamy w tym czasie wody i spożywamy żywności. Powietrze jest najważniejsze!

Takimi hasłami Fundacja Ekologiczna Arka w ramach corocznego Dnia Czystego Powietrza zaprasza do przyłączenia się do kampanii edukacyjnej, prowadzonej w całej Polsce. Kampania dotyczy zakazu palenia odpadów w piecach domowych oraz przestrzegania tego zakazu.

Zanieczyszczenie powietrza jest jednym z najistotniejszych problemów w Polsce. Każdy z nas pragnie dobrego samopoczucia. Powietrze wywiera istotny wpływ na nasze zdrowie. Jego czystość jest bardzo ważna.

Palenie odpadów w piecach domowych jest szkodliwe dla zdrowia i środowiska.

Każdy z nas jest narażony na skutki zdrowotne brudnego powietrza. Każdy z nas może jednak przyczynić się do upowszechniania Dnia Czystego Powietrza oraz jego przesłania:

• nigdy nie spalaj odpadów w domowym piecu;
• wybieraj rower lub komunikację publiczną zamiast samochodu i zachęcaj do tego innych;
• używając ciepłej wody pamiętaj, że jej podgrzanie także wiąże się z pracą kotła grzewczego;
• jeśli Twoja gmina prowadzi selektywną zbiórkę odpadów – przekazuj je zamiast spalać w piecu lub w ogrodzie;
• pomyśl o poprawie termoizolacji domu, dzięki której zmniejszy się praca kotła grzewczego oraz koszty ogrzewania.

W Polsce największy udział w zanieczyszczeniach powietrza ma niska emisja, czyli spaliny samochodowe, dym z kominów pieców centralnego ogrzewania w domach jednorodzinnych. Piece te są przestarzałe i nieefektywne. Na dodatek spala się w nich słabej jakości węgiel, muł i odpady, które powinny trafić do recyklingu, a nie do domowego pieca! 

Emisja zanieczyszczeń składa się głównie z dwóch grup: zanieczyszczenia lotne stałe (pyłowe) i zanieczyszczenia gazowe (organiczne i nieorganiczne). Do zanieczyszczeń pyłowych należą np. popiół lotny, sadza, związki ołowiu, miedzi, chromu, kadmu i innych metali ciężkich. Zanieczyszczenia gazowe są to tlenki węgla (CO i CO2), siarki (SO2) i azotu (NOx), amoniak (NH3) fluor, węglowodory (łańcuchowe i aromatyczne) oraz fenole.

Natomiast głównymi związkami wpływającymi na powstawanie efektu cieplarnianego są dwutlenek węgla (CO2) odpowiadający w około 55% za efekt cieplarniany oraz w 20% metan (CH4). Dwutlenek siarki i tlenki azotu niezależnie od szkodliwości związanej z bezpośrednim oddziaływaniem na organizmy żywe są równocześnie źródłem kwaśnych deszczy. Zanieczyszczeniami widocznymi, uciążliwymi i odczuwalnymi bezpośrednio są pyły w szerokim spektrum frakcji.

Najbardziej toksycznymi związkami są węglowodory aromatyczne (WWA) posiadające właściwości kancerogenne. Najsilniejsze działanie rakotwórcze wykazują WWA mające więcej niż trzy pierścienie benzenowe w cząsteczce. Najbardziej znany wśród nich jest benzo(α)piren, którego emisja związana jest również z procesem spalania węgla zwłaszcza w niskosprawnych paleniskach indywidualnych.

Żadne ze wspomnianych zanieczyszczeń nie występuje pojedynczo, niejednokrotnie ulegają one w powietrzu dalszym przemianom. W działaniu na organizmy żywe obserwuje się występowanie zjawiska synergizmu, tj. działania skojarzonego, wywołującego efekt większy niż ten, który powinien wynikać z sumy efektów poszczególnych składników.

Na stopień oddziaływania mają również wpływ warunki klimatyczne takie jak: temperatura, nasłonecznienie, wilgotność powietrza oraz kierunek i prędkość wiatru.

Niska emisja w czasie, której są emitowane takie zanieczyszczenia, jak: wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne WWA, dioksyny, furany oraz metale ciężkie: rtęć, kadm, ołów, a także tlenki siarki i azotu, są odpowiedzialne za choroby układu oddechowego i krążenia, uszkodzenia wątroby, alergie, a w efekcie za wzrost śmiertelności ludności na terenach o wysokich wskaźnikach emisji tych substancji. Sprawdź, co spalasz w piecu.

Skorzystaj z kalkulatora wchodząc na stronę kalkulator.misja-emisja.pl i sprawdź, jakie skutki powoduje palenie w piecach różnych surowców.

Zorganizowane grupy (na przykład klasa szkolna, grupa świetlicowa, drużyna harcerska) zapraszamy do działania. Scenariusze działań dostępne są na poniższej stronie internetowej, można z nich korzystać lub zaproponować swój własny.

Namawiamy do dalszego społecznikowskiego działania! Czyste powietrze jest dobrem wspólnym, dlatego najciekawsze opisy, działań i zdjęcia Fundacja ARKA będzie stale publikować. Proszę nadsyłać je na adres:  fundacjaarka@FUNDACJAARKA.HTM.

Dodatkowe informacje o kampaniach oraz konkursach organizowanych przez Fundację Ekologiczną ARKA uzyskać można wchodząc na stronę fundacjaarka.pl.

Ulotka: Jak zanieczyszczenia wpływają na zdrowie człowieka (JPG, 470 KB)

Wydział Gospodarki Nieruchomościami i Ochrony Środowiska